ABD bilim insanları, dünyayı “devrimleştirebilecek” olasılıkta önemli bir nükleer füzyon gelismesini duyurdu

Nukleer fizyon ile temiz ve neredeyse sinirsiz enerji uretimi onlarca yildir insanoglunun hatali ve Gelecege donus gibi filmelere de ilham kaynagi olmus bir konu. Uzun suredir sessizce devam eden Fuzyon enerjisi calismalarinda yepyeni bir asamaya gelindi.

ABD’de bilim insanları, gectigimiz gunlerde füzyon enerjisi alanında önemli bir ilerlemeyi duyurdu. Lawrence Livermore Ulusal Kütüphanesi (California) bilim adamları tarafından yapılan ilk nükleer füzyon deneyinde, tarihte ilk defa, reaksiyon tarafından tüketilen enerjiden daha fazla enerji üretildi. 1950’lerden beri suren bu nükleer füzyon araştırması  “imkansizi aramak” olarak tanımlanmış ve bu tarihten bu yana, hiçbir denemede tüketilen enerjiden daha fazla enerji üretebilmeyi basaramamislardi – ancak şimdi bu değişti.

ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm, bir basın toplantısında, “Geçen hafta Lawrence Livermore Ulusal Kütüphanesi’nde, Ulusal İgnisyon Tesisi bilim adamları, füzyon tutuşumunu (ignition) gerçekleştirdi” dedi. “Yani, füzyon reaksiyonlarından daha fazla enerji üretmeyi başardık. Bu, dünya çapında laboratuvarda ilk kez yapılmış bir şeydir.” Grahholm, “Bu, 21. yüzyının en etkileyici bilimsel başarılarından biridir” diye de ekledi. Nükleer güvenlik alt bakanı Jill Hruby, ABD’nin “dünyayı değiştirebilecek, temiz bir enerji kaynağına doğru ilk tentatif adımları attık” dedi.

Laboratuvar nükleer füzyon yoluyla nasıl enerji üretti?

3,5 milyar dolarlık California’daki deney, deuterium ve tritium elementlerini, bir bezelye kadar küçük bir kapsüle yerleştirdi. Daha sonra, hidrojen atomlarının füzyona gireceği koşulları taklit eden bir 192-beam lazer ateşledi.

Bu yoğun ısı ve basınç, kapsülün içe doğru çökmesine (implod) neden oldu ve hidrojen atomları füzyona girdi ve enerji aciga cikti.

Bilim insanları bu deneyi yüzlerce kez yaptıktan sonra, geçen hafta ilk kez, yakıt yeterince sıcak, yoğun ve yuvarlak kalarak yeterli isiya ulasti. Laserlerin verdiginden daha fazla bir enerjiyi üretmeyi basardi, yaklaşık 2 megajoul enerji verip, 3 megajoul enerji elde etti.

Lawrence Livermore Ulusal Kütüphanesi Müdürü Kim Budil, “Füzyon enerjisi yolunda bilim ve teknoloji oldukca zorlu bir is uzerinde calisiyor ancak görünen o ki imkansızı, mümkün kilmak bizim de en iyi olduğumuz sey” dedi. “Isinma (ignition), yüksek enerji yoğunluğu bilimleri ve füzyon araştırmasında dönüm noktası oluşturan gerçekten anıtsal bir ilk adımdır ve nereye götüreceğini görmek için sabırsızlanıyorum.” diye ekledi.

Nükleer füzyonun kullanılabilir enerji üretebileceği zaman ne kadar sürecek?

Bu enerjiyi gelecekte en iyi alaternatif olarak görenler, bu enerji kaynağının karbon emisyonu yapmadan ve tehlikeli nükleer atık üretmeden milyonlarca eve yetecek enerji uretebilecegini söylüyor.

Son keşif, inanılmaz bir bilimsel başarı olsa da, Budil, bu enerjinin gerçekten alternatif bir enerji kaynagi olarak kullanılabileceği zaman icin muhtemelen onyıllar gecmesi gerektigini söyledi.

ABD’deki laboratuvar, dünyadaki en büyük laserlerden birini kullanıyor ve süreç, üretimi zor malzemeler gerektiriyor. Füzyon yoluyla üretilen enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren ve elektrik şebekesine dağıtılabilir hale getiren ekipmanlar henüz geliştirilmis degil.

Ancak, Budil ekledi, “konsantre bir çabayla ve yatırımla, alt teknolojilere yönelik calisma ve araştırmalarla bu surec hizlandirilabilr ve bizi bir güç santralı inşa etme pozisyonuna getirebilir.”